Blurring mogelijk in 2022?

Inleiding
In het nieuwe coalitieakkoord wordt in de paragraaf ‘Welvarend land’ onder ‘Ondernemende, innovatie en eerlijke economie’ vermeldt:

“We staan mengformules toe door het reguleren van ‘blurring’ in winkelgebieden op een verantwoorde manier, waarbij we streng toezien op alcoholmisbruik”.

Nog niet zo lang geleden werd met vergelijkbare (economische) argumenten ook al een initiatiefwetsvoorstel ingediend, dat volgens de Raad van State niet in overeenstemming was met het doel van de (destijds geldende) Drank- en horecawet, te weten het verminderen en voorkomen van drankmisbruik.

Ook in het kader van de wijziging van de Drank- en horecawet naar de huidige Alcoholwet is het onderwerp ‘blurring’ weer aan de orde gekomen. Daarbij werd het oude verbod op blurring - ondanks een aantal voorstanders van ‘blurring’ - toch gehandhaafd ten aanzien van horeca- en slijterijbedrijven. Mogelijk is er nu sprake van een vernieuwde poging van de VVD om ‘blurring’ alsnog te realiseren, mede om detailhandel en winkelstraten te steunen die de laatste jaren ernstig zijn getroffen door de coronamaatregelen.

‘Blurring’ is een verzamelterm voor het combineren van brancheactiviteiten zoals horeca, detailhandel, cultuur, dienstverlening en andere functies. Aldus, de grenslijn tussen verschillende branches vervaagd door aspecten van meerdere branches in één zaak te combineren. 

Men kan bijvoorbeeld denken aan een wijntje nuttigen bij de kledingwinkel, de slijterij die een proeverij houdt, een biertje bij de kapper of het ophalen van een warme maaltijd bij de supermarkt. Zo zijn er zaken zoals IKEA, waar naast het reguliere aanbod van meubilair en inrichting, ook zwak alcoholische dranken en fastfood aangeboden wordt. Immers, hoe langer je blijft, hoe meer je besteedt is de gedachtegang.

Alcoholwet
De Alcoholwet is bedoeld voor horecabedrijven en slijterijbedrijven. Deze bedrijven hebben altijd een Alcoholwetvergunning nodig. De Alcoholwet beperkt de mogelijkheid van verkoop van alcoholhoudende drank tot horecabedrijven en slijterijbedrijven. Voor het uitoefenen van beide soorten bedrijven is een vergunning van de gemeente nodig. Horeca mag alcoholhoudende dranken alleen aanbieden voor gebruik ter plaatse en slijterijen en detailhandel mogen alcoholhoudende dranken alleen aanbieden voor gebruik elders dan ter plaatse, mits hier de juiste vergunning voor is afgegeven.

Ook is het uitgangspunt van de Alcoholwet dat winkels in kleding, meubels en dergelijke en ook dienstverleners zoals kappers of schoonheidssalons geen alcohol mogen verstrekken; niet tegen betaling en niet gratis. In de Alcoholwet is ook vastgelegd dat horecagelegenheden geen detailhandel- of dienstverleningsfunctie mogen hebben.

Blurring is in de Alcoholwet dus niet toegestaan, op één uitzondering na. Het schenken van alcoholhoudende dranken in slijterijen is onder bepaalde voorwaarden toegestaan. Dit maakt het mogelijk voor slijterijen om proeverijen in hun zaak te organiseren. Wel is het toegestaan voor horeca om detail(handel) te voeren, mits dat in een aparte lokaliteit gebeurt. Zo blijft er scheiding tussen de horecavergunning en detailhandel en is er in wezen geen sprake van 'blurring’.

Gemend kleinhandelsbedrijf en gemend ambachtsbedrijf
Voor inrichtingen waar detailhandel of een ambacht wordt uitgeoefend, is het nog niet mogelijk om  alcoholhoudende drank te verkopen voor gebruik ter plaatse of elders. Immers, deze vormen vallen niet onder de reikwijdte van de Alcoholwet en kunnen dus ook geen Alcoholvergunning aanvragen. Blurring is dan ook niet mogelijk en daar kan ook niet bij Alcoholvergunning van worden afgeweken.

Om ‘blurring’ mogelijk te maken voor detailhandel of ambacht, dient naar onze mening de Alcoholwet te worden aangepast en wederom advies bij de Raad van State te worden ingewonnen. Niet valt uit te sluiten dat de Raad van State, in tegenstelling tot haar oordeel enkele jaren geleden, het stimuleren van winkelgebieden thans wel voldoende onderbouwd acht. Toch lijken de argumenten met betrekking tot de belangen van volksgezondheid aanzienlijk lastiger te ontkennen.

Hoewel ‘blurring’ voor de detailhandel en ambacht kansen lijkt te bieden, is een dergelijke ontwikkeling voor veel horecaondernemers een doorn in het oog; daar waar horecaondernemers vaak veel geld hebben moeten betalen om de schaarsere horecalocaties (waar volgens het bestemmingsplan horeca kan worden bedreven), zouden de meer voorhanden liggende (en zonder overnamevergoeding beschikbare) en/of leegstaande reguliere winkelpanden in zoverre oneerlijke concurrentie met zich kunnen meebrengen. Daarnaast valt af te vragen op welke wijze er een vergunningsplicht aan ‘blurring’ wordt verbonden, al dan niet gekoppeld aan integriteitsscreening (zoals bijvoorbeeld een Bibob- levensgedrag- of wijze van bedrijfsvoering-toets), inclusief alle bijbehorende administratieve lasten.

Conclusie
Ondanks dat het Coalitieakkoord ‘blurring’ opnieuw op de agenda wil zetten, betekent dat vooralsnog wel dat de Alcoholwet daarvoor diverse aanpassingen behoeft. De Raad van State heeft daarover in het verleden negatief over geadviseerd. Wellicht zal het wetsvoorstel deze keer wel de waarborgen bieden die nodig zijn om op een verantwoorde manier alcohol te schenken in inrichtingen die niet sec onder horeca vallen, zoals detailhandel of ambacht. Desalniettemin zijn wij van mening dat de Raad van State hier wederom kritisch naar zal kijken.

Wij houden u over de ontwikkelingen op de hoogte!