Wetsvoorstel uitwassen toeristische verhuur
De afgelopen jaren is het verhuren van woningen aan toeristen aanzienlijk in populariteit toegenomen. Hoewel dit het toerisme mogelijk ten goede komt, pakt dit mogelijk negatief uit voor de krapte op de woningmarkt en de leefbaarheid (in met name de grote steden). De Tweede Kamer heeft dan ook op 10 juli 2019 een wetsvoorstel ingediend om dergelijke verhuur aan te pakken. Dit wetsvoorstel is op 6 oktober 2020 aangenomen door de Eerste Kamer. In het wetsvoorstel staat kort gezegd dat gemeenten verhuurders die hun woning aan toeristen verhuren, kunnen verplichten om een registratienummer aan te vragen.
Het kabinet streeft naar inwerkingtreding van het wetsvoorstel per 1 januari 2021.
Het wetsvoorstel betreft een aanvulling op de al geldende Huisvestingswet 2014. De Huisvestingswet biedt gemeenten een aantal mogelijkheden om de uitwassen van toeristische verhuur aan te pakken. Deze maatregelen bleken echter voor vele gemeenten niet voldoende. Het wetsvoorstel biedt gemeenten de mogelijkheid effectiever te kunnen handhaven middels een last onder dwangsom/bestuursdwang en een bestuurlijke boete. Ook bevat het wetsvoorstel een maatregel om effectiever op te kunnen treden tegen woonfraude.
Indien een gemeente een verhuurder verplicht een registratienummer aan te vragen, krijgt de gemeente inzicht in welke woonruimte wordt aangeboden voor toeristische verhuur. De verhuurder dient dit nummer namelijk te vermelden bij elke advertentie op ieder platform. De registratieplicht betreft een eenmalige, digitale en kosteloze registratie. Dit zorgt ervoor om als gemeente toezicht te kunnen houden en, indien nodig, te kunnen handhaven. Tevens zorgt deze registratieplicht ervoor, daar er toeristenbelasting verschuldigd is, dat gemeenten ook kunnen controleren wie de belasting dient te voldoen. Het instellen van de registratieplicht is overigens geen verplichting voor een gemeente.
Naast de registratieplicht is het in sommige gemeenten wenselijk om een meldplicht en/of nachtencriterium in te stellen. Bijvoorbeeld om de druk op de woningmarkt te verminderen of de leefbaarheid te bevorderen. Dit kan echter pas indien de registratieplicht reeds is ingevoerd. Met het invoeren van een nachtencriterium kan de gemeente verhuur van woonruimte aan toeristen reguleren. Overigens belemmert het invoeren van een nachtencriterium en/of meldplicht de verhuurder in de vrijheid tot het aanbieden van diensten, waardoor mogelijk strijd kan ontstaan met de Europese Dienstenrichtlijn.
Mochten voorgaande maatregelen niet effectief zijn, dan kan een gemeente kiezen voor een vergunningsplicht. Dit kan pas worden ingesteld indien in de Huisvestingsverordening een eenmalige registratieplicht is opgenomen en deze maatregel noodzakelijk is voor het te bereiken doel.
Middels voorgaande mogelijkheden kunnen gemeenten het verhuurplatform verzoeken de woning op ‘niet boekbaar’ te zetten indien het maximum aantal dagen is bereikt of bijvoorbeeld een verhuurverbod opleggen als aanbieders de regels herhaaldelijk overtreden.
Tevens biedt het wetsvoorstel de mogelijkheid om bij woonfraude, waaronder illegale onderhuur van een sociale huurwoning, de overtreder hard aan te pakken. In het geval van woonfraude kon de gemeente al een bestuurlijke boete opleggen, maar het maximum is thans verhoogd van € 20.750,- naar € 87.000,-.
Kortom: Het nieuwe wetsvoorstel biedt gemeenten meerdere mogelijkheden om toezicht te houden op, dan wel het handhaven van toeristische verhuur. Daarbij kunnen gemeenten bij overtreding van de Huisvestigingsverordening een aanzienlijk hogere bestuurlijke boete opleggen.
TIP: Kijk goed naar de regels die gelden in jouw gemeente en of er sprake is van een registratieplicht, nachtencriterium, of zelfs een vergunningsplicht. Het (meermaals) niet voldoen aan de gestelde regels kan namelijk leiden tot handhaving, waaronder een fikse bestuurlijke boete.